Wladyslaw Polakowski
KIEDY Z BYL ZALOZONY RZYM WEDLUG CICERO
Mozna odrazu z zaznajomic sie z rozwiazaniem tego zadania wedlug Cicero dla Rzymu wloskiego i Konstantynopola.
Bardzo ciekawe cytate z dziela Cicero "De repubilca" ("O republice") odtworzyli Ginzel w (1) i za nim Morozow w (2). U Ginzela ona ma numer 12 wsrod wszystkich rozpatrywanych przez niego zacmien, jest ona na str. 180, u Morozowa w (2) w dziale VI na str. 426.
Odtworzmy wedlug (2) tekst Cicero z dziela "O republice":
"Id autem postea ne nostrum quidem Ennium fugit, qui ut scribit, anno trecentesimo quinquagesimo fere post Roman conditam
Nonis Iunis soli luna obstitit et nox.
Atque hac in re tanta atque sollertia, ut ex hoc die, quem Ennium apud et in maximus annalibus consignatum videmus, superiores solis defectionis reputatae sint usque ad illam, quae Nonis Quinctilibus fuit regnante Romulo; quibus Romulum tenebris etiam si natura exitum abripuit, vitrus tamen in caelum dicitur sustulisse."
"To nie przeszlo niezauwazonym przez Enniusza, ktory pisze ze blisko 350 od zalozenia Rzymu w nony czerwcowe (7 czerwca) ksiezyc zaslonil slonce i wznikla noc (Soli luna obstiti et nox). Madrosc sztuki polega na tym ze od tego dnia, ktory jest zapisany u Enniusza, byli obliczone poprzednie zacmienia sloneczne do tego dnia, ktory byl w nony czerwcowe (7 czerwca) za Romula. Jesli nawet natura i uniosla Romula do jego konca przez te cme, to dzielnosc wzniosla jego, tak mowia, na niebo".
Troche poprawimy Morozowa: nony czerwcowe sie odbyli nie 7-go, ale 5-go czerwca.
Mowiac w ogole, pod tym wzgeled, ze w zrodlach o Rzymie jest duzo kabalistycznego, ten artykul mozna nie czytac. Szczegolnie istnieje nawet wersja o pierwszych siedmiu krolach Rzymu jako o siedmiu dniu tygodnia.
Widocznie ta okolicznosc troche zbila Morozowa
z sensu w skutku czego on potraktowal te
informacje jako nieprawdopodobne.
Wiec w nawiedzionym dziale sa wymienione dwie okolicznosci:
1 - Blisko roku 350 od zalozenia Rzymu mialo miejsce zacmienie sloneczne z dosc wielka faza 5-go czerwca (lub blisko 5-go czerwca)
2 - Przez medrcow byli obliczone wszystkie zacmienia sloneczne do czasow Romula, ktore odbylo sie za jego smierci w nony lipcowe.
Autor artykulu potraktowal, ze w fragmencie moze isc o jakimkolwiek z trzech Rzymow: Rzym wloski, Konstantynoplu lub Aleksandrii z Egyptu. Byla zastsowana metodyki konsekwentnego odchylena: najpierw byli odnalezione zacmienia, ktore sie odbyli akurat 5-go czerwca i 7-go lipca wedlug kanonow, potem za przypuszczenia ze starozytne medrcy mogli sie mylic o jeden, dwa, trzy i wiecej dni rozpatrywali sie zacmienia, ktore mieli roznice z potrzebnymi w jeden, dwa, trzy i tak dalej dni. Najwieksza wysokosc pomylki, za granicami ktorej juz nie bylo zadnego rozpatrywania, brala sie rowna siedmiu dni.
Najpierw autor sprobowal rozwiazac te zadanie na podstawie wydrukowanego w (1) i (2) kanonu Oppolzera, ale w skutku kiepskiej precyzyjnosci tego kanonu na lata wczesniej urodenia Chrystusa i kilku innych wad (szczegolnie nieuzwglednionej roznicy pomiedzy czas swiatowym UT czy GMT i czssem dynamicznym ET, zwiazanym z dynamika obracania Ziemi) tego kanonu autor skorzystal sie bardziej wspolczesnym i doskonalym kanonem, rozrobionym przez naszego wspolczesnika rosyjskiego fizyka Juria Krasilnikowa.
Przy rozpatrzeniu zacmienia ktore sie odbylo w nony czerwcowe, rozpatrywali sie wszystkie zacmienia wiodczne z Rzymu wloskiego, Konstantynopola i Aleksandrii Egypckiej z faza nie mniej niz 0,6, bo tylko takie byli realnie spostrzegane. Wyniki rozpatrzen sa przedstawione w tablice 1.
Wyniki rozpatrzenia zacmienia ktore odbylo sie w nony lipcowe byli zapisane w tablice 2. Rowniez bylo uwzgledniono, ze starozytne medrcy mogli popelnic jakikolwiek bledy przy obliczeniu fazy zacmienia, wiec rozpatrywali sie wszystkie bez wyjatku zacmienia ktore odbyli sie i nie konicznie nawet byli spotrzegane z wyzejwymienionych miast. Wyniki byli zafiksowane w tablice 2. Na podstawie tablic 1 i 2 byla dla zrecznosci zrobiona tablica 3.
We wszystkich tablicach pusta klatka znaczy nieobecnosc pasujacych zacmien. Nieobecnosc tych lub innych dni znaczy nieobecnosc pasujacych dni.
W tablicach 1 i 2 w pierwszej kolumnie sa daty zacmmien (miesiac i dzien), w drugiej rok. Znak - czy + znaczy przed/po naszej erze. Dalej sa trzy wielkich kolumny, rozbitych na dwie podkolumny. W lewej podkolumnie jest czas zacmienia za Grinvich, w prawym jego faza. Wachlarz rozpatrywanych dat byl od 1000 przed nasza era do 1500 naszej ery. Daty rozmieszczali sie nie w chronologicznym porzadku, ale w porzadku wzrostania roznicy pewnego dnia z 5 czerwca lub 7 lipca.
Tablica 1. Zacmienia ktore mieli miejsce w poblizu non czerwcowych (5 czerwca)
Aleksandria | Konstantynopol | Rzym | |||||
Miesiac/ Dzien
|
Rok
|
Czas
|
Faza
|
Czas
|
Faza
|
Czas
|
Faza
|
06/05
|
|||||||
06/06
|
-175
|
03:57
|
0.757
|
||||
346
|
04:08
|
1.049
|
04:23
|
0.843
|
04:28
|
0.697
|
|
06/04
|
-799
|
03:58
|
0.671
|
||||
262
|
07:50
|
0.605
|
|||||
764
|
12:05
|
0.671
|
11:28
|
0.628
|
|||
06/07
|
-650
|
08:18
|
0.633
|
08:26
|
0.927
|
||
913
|
09:18
|
0.738
|
|||||
1415
|
06:02
|
0.720
|
|||||
06/03
|
197
|
12:51
|
0.858
|
12:40
|
0.836
|
12:12
|
0.785
|
718
|
15:39
|
0.994
|
15:28
|
0.758
|
15:19
|
0.856
|
|
1239
|
13:01
|
0.653
|
12:49
|
0.964
|
12:23
|
0.982
|
|
06/08
|
|||||||
06/02
|
-910
|
12:12
|
0.694
|
||||
06/09
|
|||||||
06/01
|
-408
|
09:37
|
|||||
113
|
09:44
|
0.681
|
09:14
|
0.801
|
|||
634
|
15:25
|
0.942
|
15:10
|
0.843
|
15:00
|
0.960
|
|
06/10
|
-436
|
15:46
|
0.604
|
||||
05/31
|
-956
|
02:56
|
0.767
|
03:03
|
0.662
|
||
67
|
16:50
|
0.893
|
16:41
|
0.690
|
16:40
|
0.794
|
|
86
|
02:57
|
0.855
|
|||||
06/11
|
606
|
07:47
|
0.827
|
08:01
|
0.855
|
07:44
|
0.661
|
05/30
|
|||||||
06/12
|
-390
|
18:39
|
0.873
|
||||
131
|
18:16
|
0.770
|
|||||
1173
|
03:22
|
0.866
|
03:55
|
0.643
|
Tablica 2 Zacmienia, ktore mieli miejsce w poblizu non lipcowych za smierci Romula i wedlug Cicero byli zkalkulowane przez medrcow starozytnych
Alexandraя | Константинополь | Рим | |||||
Miesias/
Dzien |
Rok | Czas | Faza | Czas | Faza | Czas | Faza |
07/07 | 818 | 05:26 | 0.200 | 05:21 | 0.347 | ||
1339 | 15:00 | 0.897 | 14:41 | 0.973 | 14:30 | 0.857 | |
07/08 | -102 | 15:38 | 0.061 | ||||
400 | 03:01 | 0.002 | 02:45 | 0.305 | |||
07/06 | 251 | 07:17 | 0.456 | 07:25 | 0.163 | 07:12 | 0.001 |
316 | 02:59 | 0.720 | 03:07 | 0.749 | 03:40 | 0.201 | |
791 | 03:02 | 0.111 | 02:46 | 0.634 | |||
837 | 15:44 | 0.055 | 15:18 | 0.079 | |||
1320 | 18:42 | 0.242 | |||||
07/09 | -596 | 02:52 | 0.570 | 02:59 | 0.822 | 03:35 | 0.512 |
-75 | 17:02 | 0.164 | 17:30 | 0.369 | 17:34 | 0.456 | |
1469 | 04:01 | 0.233 | 04:05 | 0.403 | |||
1488 | 04:40 | 0.952 | 04:47 | 0.634 | 04:47 | 0.473 | |
07/05 | -791 | 11:57 | 0.052 | ||||
-753 | 17:01 | 0.147 | 16:59 | 0.338 | 17:01 | 0.212 | |
-251 | 04:38 | 0.945 | 04:53 | 0.775 | 04:55 | 0.621 | |
270 | 18:47 | 0.480 | |||||
772 | 12:22 | 0.359 | 11:57 | 0.418 | |||
1293 | 10:20 | 0.911 | 10:11 | 0.589 | 09:44 | 0.541 | |
1312 | 06:58 | 0.231 | 06:46 | 0.386 | |||
07/10 | 530 | 17:33 | 0.036 | 17:36 | 0.140 | ||
549 | 17:02 | 0.337 | 17:17 | 0.726 | 17:20 | 0.614 | |
967 | 05:29 | 0.870 | 05:36 | 0.831 | 05:32 | 0.684 | |
1070 | 15:03 | 0.017 | 14:46 | 0.208 | 14:33 | 0.072 | |
07/04 | -856 | 08:36 | 0.787 | 08:33 | 0.917 | 08:09 | 0.819 |
-354 | 07:39 | 0.047 | 07:19 | 0.177 | |||
-335 | 08:53 | 0.990 | 08:48 | 0.831 | 08:25 | 0.672 | |
-232 | 18:47 | 0.097 | |||||
167 | 06:13 | 0.264 | 06:04 | 0.421 | |||
186 | 05:36 | 0.722 | 05:44 | 0.400 | 05:39 | 0.233 | |
707 | 03:23 | 0.249 | |||||
07/11 | -493 | 18:46 | 0.082 | ||||
07/03 | 688 | 10:38 | 0.072 | 10:14 | 0.328 | 09:34 | 0.296 |
1163 | 07:05 | 0.830 | 07:16 | 0.844 | 07:02 | 0.690 | |
1209 | 18:46 | 0.419 | |||||
1228 | 04:21 | 0.301 | 04:30 | 0.157 | |||
07/12 | -987 | 17:42 | 0.708 | 18:05 | 0.853 | ||
-447 | 13:24 | 0.323 | 13:02 | 0.169 | 12:39 | 0.326 | |
07/02 | -465 | 04:05 | 0.263 | 04:17 | 0.016 | ||
121 | 11:19 | 0.755 | 11:07 | 0.469 | 10:36 | 0.429 | |
661 | 04:18 | 0.306 | 04:33 | 0.536 | 04:37 | 0.685 | |
1182 | 17:04 | 0.248 | 17:08 | 0.446 | 17:11 | 0.341 | |
07/13 | -884 | 10:18 | 0.835 | 09:48 | 0.911 | ||
-382 | 12:07 | 0.311 | 11:53 | 0.044 | 11:27 | 0.074 | |
-363 | 07:24 | 0.437 | 07:32 | 0.760 | 07:17 | 0.925 | |
158 | 07:20 | 0.222 | 07:28 | 0.534 | 07:12 | 0.686 | |
679 | 14:25 | 0.345 | 14:05 | 0.531 | 13:45 | 0.409 | |
1181 | 16:22 | 0.350 | 16:08 | 0.196 | 16:04 | 0.308 | |
07/01 | -484 | 17:43 | 0.488 | 18:09 | 0.747 | ||
18 | 18:47 | 0.127 | |||||
539 | 17:04 | 0.177 | 17:14 | 0.437 | 17:18 | 0.329 | |
558 | 17:04 | 0.117 | 17:25 | 0.267 | 17:28 | 0.373 | |
1179 | 14:38 | 0.698 | 14:21 | 0.542 |
Odznaczymy ze dla otrzymania czasu miejscowego na podstawie wiadomego czasu za Grinvich jest trzeba dla Rzymu wloskiego dodac jedne godzine, a dla Konstantynopola i Alexandrii egypckiej nalezaloby dodac dwie godziny.
W tablice 3 dla zrecznosci podajemy w lewej czseci tablicy w porzadku chronologicznym daty zacmien zalozenia rzymu z tablicy 2, i w prawej czesci tablicy podajemy daty zacmien ktore sie odbyli 5 czerwca z tablicy 1.
Tablica 3.
Miesiac/
Dzien |
Rok | Alexandria | Konstantynopol | Roma | Alexandria | Konstantynopol | Roma |
07/12 | -987 | 0.708 | 0.853 | ||||
06/11 | -957 | 0.756 | |||||
05/31 | -956 | 0.767 | |||||
06/02 | -910 | 0.694 | |||||
07/13 | -884 | 0.835 | 0.911 | ||||
07/04 | -856 | 0.787 | 0.917 | 0.819 | |||
06/04 | -799 | 0.671 | |||||
07/05 | -791 | 0.052 | |||||
07/05 | -753 | 0.147 | 0.338 | 0.212 | |||
06/07 | -650 | 0.633 | 0.927 | ||||
07/09 | -596 | 0.822 | |||||
07/11 | -493 | 0.082 | |||||
07/01 | -484 | 0.747 | |||||
07/02 | -465 | 0.263 | 0.016 | ||||
07/12 | -447 | 0.323 | 0.169 | 0.326 | |||
06/10 | -436 | 0.604 | |||||
06/01 | -408 | 0.668 | |||||
06/12 | -390 | 0.873 | |||||
07/13 | -382 | 0.311 | 0.044 | 0.074 | |||
07/13 | -363 | 0.760 | 0.925 | ||||
07/04 | -354 | 0.047 | 0.177 | ||||
07/04 | -335 | 0.990 | 0.831 | 0.672 | |||
07/05 | -251 | 0.945 | 0.775 | 0.621 | |||
07/04 | -232 | 0.097 | |||||
06/06 | -175 | 0.757 | |||||
07/08 | -102 | 0.061 | |||||
07/09 | -075 | 0.164 | 0.369 | 0.456 | |||
07/01 | 0018 | 0.127 | |||||
05/31 | 0067 | 0.893 | 0.855 | 0.794 | |||
05/31 | 0086 | 0.615 | |||||
06/01 | 0113 | 0.681 | |||||
07/02 | 0121 | 0.755 | |||||
06/12 | 0131 | 0.770 | |||||
07/13 | 0158 | 0.686 | |||||
07/04 | 0167 | 0.264 | 0.421 | ||||
07/04 | 0186 | 0.722 | |||||
06/03 | 0197 | 0.858 | 0.836 | 0.785 | |||
06/04 | 0262 | 0.605 | |||||
07/05 | 0270 | 0.480 | |||||
07/06 | 0316 | 0.720 | 0.479 | 0.201 | |||
06/06 | 0346 | 1.049 | 0.843 | 0.697 | |||
07/08 | 0400 | 0.002 | 0.305 | ||||
07/10 | 0530 | 0.036 | 0.140 | ||||
07/01 | 0539 | 0.177 | 0.437 | ||||
07/10 | 0549 | 0.726 | 0.614 | ||||
06/11 | 0606 | 0.827 | 0.855 | 0.661 | |||
06/01 | 0634 | 0.942 | 0.843 | ||||
07/01 | 0558 | 0.117 | 0.267 | ||||
07/02 | 0661 | 0.685 | |||||
07/13 | 0679 | 0.345 | 0.531 | 0.409 | |||
07/03 | 0688 | 0.072 | 0.328 | 0.296 | |||
07/11 | 0707 | 0.249 | |||||
06/03 | 0718 | 0.994 | 0.856 | ||||
06/04 | 0764 | 0.671 | 0.638 | ||||
07/05 | 0772 | 0.359 | 0.418 | ||||
07/06 | 0791 | 0.634 | |||||
07/07 | 0818 | 0.200 | 0.347 | ||||
07/06 | 0837 | 0.055 | 0.079 | ||||
06/07 | 0913 | 0.738 | |||||
07/10 | 0967 | 0.870 | 0.831 | 0.684 | |||
07/01 | 1079 | 0.698 | |||||
07/03 | 1163 | 0.830 | 0.844 | 0.690 | |||
07/10 | 1070 | 0.017 | 0.208 | 0.072 | |||
06/12 | 1173 | 0.866 | 0.643 | ||||
07/13 | 1181 | 0.350 | 0.196 | 0.308 | |||
07/02 | 1182 | 0.248 | 0.446 | 0.341 | |||
07/03 | 1209 | 0.419 | |||||
07/03 | 1228 | 0.301 | 0.0157 | ||||
06/03 | 1239 | 0.653 | 0.964 | 0.982 | |||
07/05 | 1293 | 0.911 | |||||
07/05 | 1312 | 0.231 | 0.386 | ||||
07/06 | 1320 | 0.242 | |||||
07/07 | 1339 | 0.897 | 0.973 | 0.857 | |||
06/07 | 1415 | 0.720 | |||||
07/06 | 1488 | 0.952 | 0.634 | ||||
07/09 | 1469 | 0.233 | 0.403 |
Ze wszystkich danych wybierzemy te, ktorzy maja stosunek do smierci Romula w poblizu non lipcowych i pomiescimy ich w prawej stronie tablicy. W lewej stronie tablicy pomiescimy te zacmienia ktore sie odbyli w nony czerwcowe przez 350 lat od zalozenia miasta.
Wyniki sa wydrukowane w tablice 4.
W pierwszej kolumnie jest pokazany numer roku zacmienia w poblizu non czerwcowych, w drugiej jego dzien, w trzeciej jego czas za Grinvich, w czwartej faza i miasto, z ktorego sie ono spostrzegalo (bedziemy pisali tylko te zacmienia, faza ktorych przekacza 0.8), w piatej rok zalozenia Rzymu, ktory byl otrzymany za odjeciem 350 od numeru roku, w ktorym odbylo sie zacmienie czerwcowe, w szostej rok zacmienia, skalkulowanego przez starozytnych medrcow wymienionych u Enniusza ktore realnia mialo mmiejsce wedlug kanonu Krasilnikowa, w siodmej jego data, w osmej jego czas za Grinvich, w dziewiatej jego fazy.
Puste klatki znacza nieobecnosc pasujacych zacmien.
Tablica 4
Rok
zacmienia |
Miesiac/
Dzien |
Czas | Faza | Przyblizony rok zalozenia Rzymu | Rok smierci Romulu | Miesiac/
Dzien |
Czas | Faza |
-650 | 06/07 | 08:26 | -900 | -884 | 07/13 | |||
0.927K | 10:18 | 0.835K | ||||||
09:48 | 0.911R | |||||||
-856 | 07/04 | 08:36 | 0.787A | |||||
08:33 | 0.917K | |||||||
08:09 | 0.819R | |||||||
0067 | 05/31 | 16:50 | 0.893A | -283 | -251 | 07/05 | 04:38 | 0.945A |
02:57 | 0.855K | 04:53 | 0.775K | |||||
16:40 | 0.794R | 04:55 | 0.621R | |||||
0197 | 06/03 | 12:51 | 0.858A | -153 | -102 | |||
12:40 | 0.836K | 07/08 | 15:38 | 0.061K | ||||
12:12 | 0.785R | |||||||
0346 | 06/06 | 04:08 | 1.049A | -004 | 0018 | 07/01 | ||
04:23 | 0.843K | |||||||
04:28 | 0.697Р | 18:47 | 0.127Р | |||||
0606 | 11/06 | 07:47 | 0.827A | 0256 | ||||
08:01 | 0.855К | |||||||
07:44 | 0.661R | |||||||
0634 | 06/01 | 15:25 | 0.942A | 0284 | 0316 | 07/06 | 02:59 | 0.720A |
15:10 | 0.843K | 03:07 | 0.479K | |||||
03:40 | 0.201R | |||||||
0718 | 06/03 | 15:39 | 0.994A | 0368 | 0400 | 07/08 | 03:01 | 0.002A |
02:45 | 0.305K | |||||||
15:19 | 0.856R | |||||||
1173 | 06/12 | 03:22 | 0.866A | 0823 | 0837 | 07/06 | 15:44 | 0.055A |
03:35 | 0.643K | |||||||
15:18 | 0.079R | |||||||
1239 | 06/03 | 13:01 | 0.653A | 0889 | ||||
12:49 | 0.964K | |||||||
12:23 | 0.982R |
Przy tym obliczeniu zacmienia za smierci Romulu wymienione u Enniusza starozytne medrce istotnie pomulili sie z miejscem spostrzegania, z Europy ono bylo niespostrzegalnym.
Mniej pasujacymi rozwiazaniami tego azdania z pogladuodcinku czasowego do non czerwcowych i faz sa zacmienia, ktore mieli meislce w poblizu non czerwcowych w latach 67, 197, 606, 634, 718.
W koncu powiemy pare slow o rozwiazaniu zaproponowanym przez Golzapfela. On zaproponowal za poszukiwane zacmienie za ono czerwcowych uwazac takie ktore sie odbylo 21 czerrwca roku 399 przed n.e. Pomylka 16 dni.
W Rzymie wloskim ono bylo o 18:42 z faza 0.973, w Aleksadrii i Konstantynopolu jego w ogole bylo nie widac.
Jezeli kontunowac logike medrcow, odcznaczymy wszystkie zacmienia ktore byli spostrzegane z Rzymu wloskiego i ktore odbyli sie za 300-400 przed Golzapfelowym: (w odcinku lat od 800 do 700 przed n.e.)
1. -790/06/24 16:08 0.938
2. -777/04/04 09:56 0.799
3. -764/02/10 07:24 0.905
4. -762/06/15 06:46 0.977
5. -736/07/26 12:32 0.804
6. -710/03/14 08:15 0.891
Komentarzy sa zbyteczne. Odznaczymy tylko, ze najmniejsze roznice ze wszystkich z rzeczywista data non quincilskich (lipcowych), 12 dni daje pierwsze ze wszystkich.
Panstwu ten artukul wydal sie dziwnym pod tym pogladem ze autor jest oponentem tradycyjnego pogladu, ulegajac watpieniu tradycyjny rok zalozenia Rzymu (753 przez n.e.)?
Wtedy prosze nacisnac tutaj
Do rzeczy.. Do wszystkich chetnych wysylaja sie wykazy zacmien spostrzeganych nad wszystkimi wyzejwymienionymi miastami, skalkulowane na podstawie kanonu Krasilnikowa.
LITERATURA
1. Spezieller Kanon der Sonnen- und Mohdfinsternisse fur das Landregebiet
der klassische Altertumswissenschaften und ben Zeitraum von 900 vor Chr.
bis 600 nach Chr. von F.K.Ginzel Standigem Mitgliede des Konigl. Astronomische
Recheninstitutes, Berlin Mayer & Muller 1899
2. Morozow N.A. Chrystus. Tom 4. Moskwa-Leningrad 1928
3. Morozow N.A. Chrystus. Tom 5. Moskwa-Leningrad 1930
Styczen 1999
Do stranicy glownej
Do stranicy o chronologii
List do autora